TECHNIEKEN

In tegelmakerij AAN HUIS GEBAKKEN worden de volgende technieken toegepast om tegels te maken:

De gewone witjes worden als volgt gemaakt:

De witbakkende klei wordt tot een bal gekneed en vervolgens tussen twee plankjes uitgerold. Hoe hoger de plankjes, des te dikker de tegel. Daarna wordt uit de plak klei de tegel gesneden m.b.v. een mdf-vierkant. Direct na het uitsnijden worden de tegels aan de achterzijde gestempeld met het bedrijfsstempel (AHG + jaartal). De tegels worden eerst gedroogd tussen gipsplaten en in een later stadium opgestapeld onder druk. Dit is om de tegels tijdens het drogen vlak te houden.

Als de tegels goed zijn doorgedroogd (na 2 tot 3 weken) worden ze voor de eerste keer gebakken. Dit heet biscuitbakken. Het gebeurt bij een temperatuur van 1000 graden Celcius. Dit bakproces, waarbij de tegels in de oven mogen worden gestapeld, duurt ongeveer 30 uur (inclusief opwarmen en afkoelen).

Om de tegels te glazuren worden ze met de bovenzijde in een glazuurbad gedompeld. De randen worden schoon geschraapt. Als de tegels niet verder hoeven gedecoreerd, kunnen ze nu weer de oven in om gladgebakken te worden bij een temperatuur van 1030 graden Celcius. Deze bakbeurt mag iets sneller verlopen (ongeveer 24 uur). Nu mogen de tegels elkaar niet raken, omdat ze anders aan elkaar vast zouden bakken. Ze worden daarom in cassettes gedaan.

Tegels met een voorstelling:

De decoratie op tegels wordt aangebracht na het dompelen. Het schilderen op de ongebakken glazuurlaag gebeurt met glazuur dat met metaaloxides of pigmenten gekleurd is. Als een bestaande tekening wordt gebruikt, wordt deze met houtskoolpoeder van een doorgeprikt papier (een spons geheten) doorgestoven. Voor een nieuwe afbeelding of een tekst moet eerst de spons worden ontworpen. Hoekmotieven worden uit de losse hand geschilderd. De lijnen van de tekeningen of een tekst worden geschilderd met een mantelpenseel. Bij het gladbakken wordt de schildering één geheel met de glazuurlaag. Deze techniek heet Majolica.

 

Voor de voorstellingen wordt geput uit de ontelbare historische voorbeelden. Maar ook nieuwe ontwerpen en ideeën van klanten kunnen worden uitgevoerd.

Omdat de tegels met de hand worden gemaakt en beschilderd zullen geen twee tegels precies aan elkaar gelijk zijn. Dit maakt een wand met witjes nu juist zo levendig.

Ingelegde tegels:

Deze worden meestal van roodbakkende klei gemaakt. Het hier gebruikte mdf-vierkant is belijmd met de gewenste voorstelling uitgezaagd in triplex. De voorstelling wordt in de natte klei gedrukt, waarna de tegel wordt uitgesneden. Als de tegel zover gedroogd is dat hij niet meer vervormt, wordt hij ingevuld met een natte zachte witte klei. Omdat deze klei bij het drogen sterk krimpt, moet deze handeling nog een keer herhaald worden. Als de tegel opnieuw leerhard is, wordt hij schoongeschraapt, waardoor het motief duidelijk naar voren komt. Na volledige droging worden de tegels in één keer afgebakken met een transparante glazuur. Bij deze tegels zijn ook andere kleurcombinaties mogelijk.

DCF 1.0

Voor de voorstellingen wordt teruggegrepen op Middeleeuwse motieven uit Engelse en Franse kerken, kloosters en kastelen.

Nog een andere techniek is de sgrafitto-techniek. Hierbij wordt een ongebakken tegel voorzien van een bovenlaagje van een andere kleikleur. Na droging kan de bovenlaag gedeeltelijk worden weggekrast, waardoor een afbeelding ontstaat. Nu moet de tegel nog geglazuurd en afgebakken worden.